Czas umierania

Jak umierać? Jak reagować na swoje lęki? Za murami klasztorów ludzie Boga spędzają życie na przygotowywaniu wielkiego przejścia. Czy pomogą nam zrozumieć cierpienie, chorobę, trud i samotność ostatnich chwil?

Od Cîteaux po Lagrasse, od Wielkiej Kartuzji po Solesmes, Nicolas Diat wysłuchał zwierzeń mnichów o końcu ich życia. W toku niezwykłych rozmów przeprowadzonych w ośmiu klasztorach, w bliskości „synów milczenia”, dostrzegamy, że każdy z nich umiera inaczej: bywają śmierci proste, szczęśliwe, piękne i jasne, bywają konania powolne czy bolesne.

Autor relacjonuje drogę krzyżową młodego zakonnika powalonego błyskawicznie postępującą chorobą czy kanonika wyniszczonego walką z białaczką; kreśli portret brata dotkniętego depresją, który sam zakończył swoje życie; opisuje łagodną i anielską śmierć eremitów. Każde doświadczenie jest jednostkowe, lecz cierpienia mnichów są nam dobrze znane: są to cierpienia wszystkich ludzi.

Książka Czas umierania otrzymała w 2018 roku prestiżową nagrodę im. kardynała Jean-Marie Lustigera. Ta Wielka Nagroda Akademii Francuskiej jest przyznawana raz na dwa lata książce podejmującej filozoficzną refleksję nad wyzwaniami duchowymi, jakie niosą różne współczesne zjawiska kulturowe i społeczne. Trzej poprzedni laureaci otrzymali ją za cały dorobek; Nicolas Diat – za tę jedną książkę.

Chciałbym, żeby ta książka dała nam nieco nadziei, gdyż mnisi pokazują, że ludzka śmierć jest możliwa. Człowiek XXI wieku nie jest skazany na samotne dokonywanie żywota, bez miłości, w anonimowych szpitalnych pomieszczeniach. Człowiek wieku XXI wieku nie jest skazany na fałszywe człowieczeństwo śmierci ukrytej pod makijażem i kostiumem, w odrealnionych salonach pogrzebowych.