Czy papież mógł głośniej potępić Hitlera? Dlaczego Polacy czuli się opuszczeni przez Watykan we wrześniu 1939 r.? Ile pomocy humanitarnej z Rzymu dotarło do okupowanej Polski? Czy Pius potajemnie angażował się w obalenie niemieckiego tyrana? Gdzie znajduje się papieski dekret o otworzeniu klasztorów dla prześladowanych Żydów? I dlaczego tuż po wojnie papież nie wspomniał o Holocauście?

– Badania przeprowadzone przez Signifrediego rzucają całkowicie nowe światło na historię Kościoła w czasie II wojny światowej. Postawa Piusa XII podczas II wojny światowej od ponad pół wieku jest przedmiotem zainteresowania badań historyków, lecz dopiero otwarcie dostępu do historycznych materiałów źródłowych przechowywanych w Archiwach Watykańskich, pozwoliło na ponowne i bardziej dogłębne zbadanie całej sprawy – podkreśla Jacek Dziedzina, zastępca redaktora naczelnego „Gościa Niedzielnego” i redaktor prowadzący magazyn „Historia Kościoła”.

„Milczenie Piusa XII, które w jakiś sposób można zrozumieć podczas trwania konfliktu, o wiele trudniej zrozumieć po zakończeniu wojny. W ważnym przemówieniu skierowanym do kardynałów 2 czerwca 1945 roku papież Pacelli mówił o ofiarach katolickich, nie wspominając nawet o zagładzie Żydów. W Europie Wschodniej nadchodziła epoka, w której Kościół stał się ofiarą prześladowań komunistycznych” – pisze Signifredi.

Reakcja Kościoła na zjawisko nazizmu oraz stosunek nazizmu wobec Kościoła to temat przewodni najnowszego, 5. numeru „Historii Kościoła”:

• Ks. Tomasz Jakubowski przedstawia szokujące fakty o kapelanach Wehrmachtu, którzy pełnili swoją posługę wśród żołnierzy niemieckich.
• Andrzej Grajewski opisuje odważnych niemieckich duchownych, którzy mieli siłę, by sprzeciwić się nazizmowi, a Edward Kabiesz przypomina historię Franza Jägerstättera – człowieka, który oddał życie za przekonanie, że chrześcijaństwo nie da się pogodzić z narodowym socjalizmem.
• Adam Śliwa analizuje, jak naziści próbowali wprowadzać swoją ideologię do chrześcijańskich obrzędów, co prowadzi do wniosku, że dzieci już od najmłodszych lat miały być „przygotowywane” do służby nazizmowi.
• Franciszek Kucharczak przedstawia dramatyczny przypadek ks. Józefa Tisy, prezydenta i kapłana, który niestety poddał się nazistowskiej ideologii i uwielbieniu Hitlera.
• W numerze podejmujemy tematy kapłanów, którzy wspierali Führera, głosząc nacjonalistyczne kazania.
• Można przeczytać również o o. Władysławie Lohnie SJ, który jako spowiednik Rudolfa Hössa, komendanta Auschwitz, doprowadził go do pojednania z Bogiem.

Te i inne artykuły pomagają rozumieć trudne aspekty historii Kościoła, zarówno w kontekście II wojny światowej, jak i wcześniejszych wydarzeń.

Kup online lub subskrybuj cyfrowo na subskrypcja.gosc.pl